Geçtiğimiz aylarda adından çokça söz ettiren Bitcoin yavaş yavaş kenarı çekilmeye başladığına göre asıl teknoloji olan Blockchain’e odaklanabiliriz artık.
Peki nedir bu Blockchain? Uçtan uca iletişimin (peer to peer) geldiği son noktadır diye bir giriş yapılabilir aslında. Günümüz dünyasında neredeyse her şey bir merkeze bağlı. Paralar merkez bankalarına, kanunlar devletlere, hatta internet üzerinde verilen reklamlar Google ve Facebook gibi kuruluşlara bağlı. Blockchain ise merkezi olmayan bir sistem. Sahip olduğu tüm verileri block’lar arasında paylaşıyor, böylece veriler aslında her yerde oluyor.
Block’ların nasıl oluşturulduğuna gelince; verileri depolamak ve diğer block’larla paylaşmak üzere bir algoritmayla oluşturuluyor, bu işlem için ise çok güçlü bilgisayarlara ihtiyaç duyuluyor. Herkes kendi özel bilgisayarıyla güç kaynağı olarak block’ların oluşmasına yardımda bulunabiliyor. “İnsanlar bu iş için kendi bilgisayarını neden kullansın ki, sanki insanlığın gelişimini herkes istiyor mu bakalım? Hem de daha başarısı kanıtlanmış bile sayılmaz!” diyebilirsiniz. Karşılığında dijital para kazanmak da bu çabayı bir iş haline getiriyor. Tabi bundan 5 yıl kadar önce bu işi yapsanız şimdi belki de milyonlarınız olabilirdi ama o tren kaçalı çok oldu😊 Neyse konumuz da bu değil zaten. Gelelim Blockchain’in dijital pazarlamadaki yerine…
Blockchain İle Dijital Pazarlamada Neler Değişebilir?
Öncelikle Blockchain’in merkezi olmadığını unutmamak gerekir. Şöyle bir düşünün, iletişim kanallarında iki ya da daha fazla kişi arasındaki iletişimde hep üçüncü bir parti var. Bu üçüncü partiler, bizlere ne verirlerse biz o verilerle yetiniyor, bunları baz alarak stratejiler oluşturuyoruz. Hatta bize vermedikleri verileri nasıl kullandıklarını bile bilmiyoruz. En son ortaya çıkan Cambridge Analytica skandalından sonra bilgilerimizin hangi amaçlarla kullanılıyor olabileceğini biraz anlamış olsak da hala bilmediğimiz çok şey var. Peki günün sonunda hedef kitlemizin verilerinin kaynağına direkt olarak ulaşsak nasıl olurdu? Her şeyin daha basit, daha net olduğu bir ortam hayal edin.
Dijital pazarda verdiğiniz reklamları düşünün. Şu anki sistem ile hedef kitlenize bir duvarın arkasından sesleniyorsunuz aslında. Ve karşı taraftan duyduğunuz seslere göre ses tonunuzu, sesinizin yüksekliğini ve sunduğunuz avantajların hepsini bu bağlamda planlıyorsunuz. Peki bu aradaki duvar kalksa ya da en kötü ihtimalle şeffaf bir cam olsa o zaman kime seslendiğinizi görebilir, mimiklerini anlayabilir ve mutlu olup olmadıklarına kolayca karar verebilirsiniz. En iyisi de duvarın arkasından seslendiğiniz kadar yüksek sesle onlara ulaşmaya çalışmanıza gerek kalmaz. Çünkü artık gözlerinin içine bakabiliyorsunuz, kendinizi anlatmak çok daha kolay olacak. Gerçek dünyaya dönecek olursak, pazarlama faaliyetleri için harcayacağınız bütçeyi daha verimli kullanabileceksiniz.
Blockchain teknolojisi dijital pazarlamaya yansıdığında aracı kuruluşlar yok olmayacak tabi ki de. Fakat onlar da evrilmesi gerekecek. Onların evrimi en çok şirketlere yarayacak. Şu an Facebook ve Google’da reklam verenler, reklamlarının performansını hedef kitlenin yaşı, cinsiyeti, yaşadığı yer ve beğendiği sayfalar gibi istatistiklere bağlı olarak görüyorlar. Hedef kitlenin verilerinin daha ayrıntılı olduğunu bir düşünün, verdiğiniz reklamdan otobüs yolculuklarında cam kenarında oturmayı sevenler gibi bir veriniz olabilir bu sistem sayesinde. Böylece hedef kitlenizi nokta atışı yapacak şekilde daraltabilirsiniz.
Blockchain Teknolojisinin Kullanıcıya Etkisi
Bu durum kullanıcılara nasıl yansıyacak? Reklamlara maruz kalmaktan sıkılan internet kullanıcıları artık reklam engelleyicileri kullanıyorlar. İnternet üzerinde bu kişilere ulaşmak neredeyse imkansız gibi görünüyor. İnternet tarayıcısı Brave, bir çeşit ad-blocker özelliği ile kullanıcılara, internette reklamsız dolaşma imkanı sunuyor. Ee o zaman dijital pazarlamacılar nasıl yararlanacak bu durumdan? Brave hem şirketlere hem de kullanıcılara yarar sağlamak için gösterilecek reklamları filtreliyor. Yani kullanıcı hangi reklamı görmek isterse onu görüyor, bir nevi görmek istediği reklamları kullanıcı seçiyor. Böylece istemediği reklamlara maruz kalmıyor. Dahası da var, Brave kullanıcıları reklamları istemelerine teşvik etmek için bir de ‘mental efor’ bedeli ödeyeceğini vaat ediyor. Sonuç olarak günümüzde dijital ortamda reklamların kişilere ulaşması için çekiliş gibi teşvikler yerini küçük ama herkese dağıtılan hediyelere verecek. Mesela 100 kişiden şanslı birine 50 liralık bir hediye vermek yerine, o 50 liralık hediyeyi 100 kişiye eşit dağıtarak kullanıcılar teşvik edilecek.
Markalara Etkisi
Markalaşma evresinde de değişime gidilecek. Blockchain sisteminde markalar daha şeffaf olacaklar. Bir örnekle bu konuya yaklaşabiliriz. Babyghost adında bir giyim markası Shangai Moda Haftasında sergiledikleri elbiselerin hikayesini Blockchain teknolojisini kullanarak anlattı. Bu hikayeler QR kod ile elbiselerin içine iliştirildi. Böylece QR kodu okutanlar elbisenin nerede yapıldığı, oraya nasıl geldiği gibi bilgilere ulaşabildiler. Bu uygulama sayesinde, kullanıcılar alacağı elbise hakkında daha derin bilgilere ulaşabilecekler.
Blockchain’deki bu gelişmeler hayatımızı kolaylaştıracak mı yoksa karmaşık ve zor bir hale mi getirecek henüz net bir şey söyleyemeyiz fakat evrensel çapta bir etkisi olacağına şüphesiz inanan birçok kişi ve girişim var. Blockchain teknolojisi hakkında önümüzdeki haftalarda daha çok yazılar yazacak, pazarlama alanındaki geleceğini tartışıyor olacağız. Yorum, öneri ve katkılarınız için istediğiniz zaman bizimle iletişime geçebilirsiniz.
