Mona Lisa’yı bu kadar ünlü yapan şey nedir?
Tarihin en güzel çizimi hangisidir sorusu yöneltildiğinde insanların %90’ının aklına ilk olarak Mona Lisa gelir. Ama Mona Lisa’yı mükemmel yapan özelliğinin ne olduğunu söylemek bir kenarı dursun, ne zaman yapıldığını bilen kişi sayısının bile çok olduğunu düşünmüyorum.
Dikkat! Bu yazıda pazarlama hakkında yapılan yorumlar benim şahsi düşüncelerimdir. Herhangi bir kaynakta bunun bir pazarlama hareketi olduğuna dair bilgiye rastlamadım.
Mona Lisa Ne Zaman Yapıldı?
Leonardo Da Vinci’nin en popüler eseri olan Mona Lisa, aslında her zaman böyle ünlü değildi. 1519 yılında tamamlanan bu eser, dünyanın en çok bilinen çizimi olması için yaklaşık 400 yıl beklemiştir. Yani Da Vinci Mona Lisa’nın bu kadar popüler olduğunu hiçbir zaman öğrenemedi. En azından sergilendiği yer en son bıraktığıyla aynı -başına gelen onca olayın ardın Louvre Müzesi’ne geri dönebilmiş 🙂
Mona Lisa’nın Maceraları
Da Vinci ‘dünyanın en ünlü eseri’ni dönemin kralının isteği üzerine yapmıştı. Louvre Müzesi’nde sergilenmek üzere tamamladığı Mona Lisa, yüz yıllarca sadece Rönesans şaheseri olarak bilindi. Diğer Rönesans şaheserlerinden farkı yok muydu? Hayır yoktu. Günümüzde olduğu gibi kurşun geçirmez özel camların ardında değil, tüm diğer sanat eserleri ile aynı şartlar altında sergileniyordu.
Takvimler 1911 yılını gösterirken, Louvre müzesi çalışanlarından biri Mona Lisa’yı çalmaya karar verir. Sebebi ise Napolyon hükümdarlığında İtalya’da olan eserin ana vatanına geri dönmesi gerektiğini düşünmesidir. Müze çalışanının aklından çıkardığı şey ise Mona Lisa, Napolyon daha doğmadan önce yapılmıştır.
Müze görevlisinin sanat eserini çalma şekli belki o yıllarda Mona Lisa’ya verilen değer konusunda aklınızda bir fikir oluşmasını sağlayabilir:
Mona Lisa’yı çalmaya karar veren müze görevlisi, Louvre Müzesi’nin kapıları kapanmadan hemen önce gizlenir ve geceyi müzede geçirir. Sabah olduğunda ise çizimi ceketinin içine saklar ve yürüyerek müzeden çıkar gider.
“Ceketine sığacak kadar küçük mü yani?”
Evet Louvre Müze’sinde sergilenen eşsiz olarak nitelendirilen diğer sanat eserleriyle kıyaslandığında oldukça küçük aslında. (Mona Lisa’nın sergilendiği salonda tam karşısındaki sanat eserini görmelisiniz!)
Mona Lisa’yı çaldığı yıl olan 1911’den itibaren 2 sene apartmanında sakladıktan sonra, eski müze görevlisi artık onu İtalya’ya götürebileceğine karar verir ve bir müzayedede satmak için ortaya çıkarır. Mona Lisa’yı tanıyan müze görevlisi hemen polise ihbar eder. Olayın sonucunda hırsız yakalanır.
Nasıl Bu Kadar Ünlü Oldu?
Tam da bu olayın ardından “Haydi yerine koyalım ve müzede her şey eskisine dönsün.” demek yerine, hırsızlık vesilesiyle ortaya çıkan insanların merakını biraz daha körüklemeye karar vermişler. Mona Lisa’yı önce tüm İtalya’da sergileyip sonrasında ait olduğu yere, Louvre Müzesi’ne götürmüşler. Bir de bu olayı medyada fazlasıyla köpürtünce sonuç olarak müzeye döndükten sonraki iki gün boyunca sanat eserini görmeye gelen kişi sayısı 100.000’i bulmuş. İşte tam da bu noktada krizi fırsata çevirmenin en şaşalı örneğini görüyoruz. 400 yüzyıl boyunca Rönesans şaheseri olarak varlığını sürdüren Mona Lisa iki yıl kaybolduktan sonra ‘Dünyanın En İyi Eseri’ olarak geri dönmüştü.
Mona Lisa’nın gizemleriyle ilgili de birçok teori var. Kaşlarından bakışına, kadınsı figürlerden manzaradaki imgelere kadar yorum üzerine yorum yapılmış yıllarca. Bana kalırsa eğer uğraşılsa diğer eserlerde de kendi özelinde aynı sayıda gizem bulunabilir. Mona Lisa mükemmel bir eserdir fakat onu dünyanın en iyisi yapan çizimi değil, pazarlanışıdır.
