Özellikle Türkiye’deki SEO kaynaklarını incelediğimizde genel olarak site sahiplerine yönelik içeriklerin yer aldığını görüyoruz. Ancak Türkiye’de dijital dünyanın hızlı büyümesi ile birlikte Back-end ve Front-end geliştiriciler için de SEO kaynaklarının oluşturulması gerekiyor. Zira pek çok SEO uzmanının yaşadığı en büyük problemlerden bir tanesi, site-içi SEO eksikliklerinin giderilmesi ve uzayan süreç sonunda ortaya çıkan müşteri memnuniyetsizliği oluyor. Hazır bir içerik yönetim sistemi(CMS) kullanılmıyorsa tamamen özgün bir şekilde kodlanan sitelerde pek çok hataya rastlıyoruz.
Aslında burada konu ile birebir alakalı olan bir fıkra anlatarak başlamak isterim.
“Bir makine mühendisi, bir elektrik mühendisi ve bir de bilgisayar mühendisi binmişler bir arabaya gidiyorlar. Yolun yarısına geldiklerinde araba bozuluyor ve makine mühendisi ben hallederim deyip yatıyor arabanın altına, bir kaç yere çekiç vuruyor, vida sıkıyor falan, biniyorlar arabaya, hala bozuk.
Bu sefer elektrik mühendisi hemen atlıyor, bana bırakın diye. Kabloları kontrol ediyor, elektrik aksamına bakıyor, biniyorlar arabaya ama tık yok yine.
Makina ve elektrik mühendisi bilgisayar mühendisine dönüyorlar. Sıranın kendisine geldiğini anlayan bilgisayar mühendisi: -eee..şey…arabadan çıkıp bir daha girsek?
Bu sırada elemanlarla ilgili gözlemlerini sürdüren endüstri mühendisi, etüd çalışmaları sonucunda her üç elemanın da verimsiz çalıştığına kanaat getirerek üçünü de arabadan indirir ve direksiyona geçerek diğerlerine arabayı ittirir.”
Bu ünlü mühendis fıkrasını anlatmamızın sebebi SEO’ya uzak olan yazılımcılar ile, yazılım bilmeyen SEO’ların sorunlarının da bu şekilde teşkil etmesidir. SEO Operasyonları esnasında bu durum sürecin uzamasına yol açmakta ve yazılımsal açıdan uygulanamayacak durumlarla karşılaşmamıza neden olmaktadır.
Umarım bu yazımız Türkiye’de bu konuda ilk kaynaklardan birisi olarak bir çok başarılı yazılımcıya yol gösterecektir.
Peki hangi noktalara dikkat etmeliyiz?
W3 Hataları
HTML dilini geliştiren Tim Berners tarafından “internet standartları” olarak belirlenen W3 kuralları dahilinde bir kodlama yapısına sahip olmak SEO açısından da büyük fayda sağlamaktadır. Validator.w3.org adresi üzerinden mevcut durumu ve varsa hataları görüntüleyebilir ve bu hataları en aza indirgemek önemli nokta olmalı. Arama motorlarının yazılımlarının karşısına ne kadar az hata ile çıkarsak web standartları anlamında olumlu bir adım atmış oluruz.
WWW Yönlendirmesi
Hem kullanıcı hem de arama motorları açısından dikkat edilmesi gereken bir nokta olan WWW yönlendirmesi, bir sitenin WWW öneki ile veya WWW olmadan açılması anlamına gelmektedir. WWW Yönlendirmesi olmadığı takdirde arama motorları bir linke hem WWW öneki ile hem de önek olmadan ulaşıyorsa kopya sayfa olarak algılamaktadır. Bir site hiyerarşisinde kopya içerikler istemeyen arama motorları, hanemize bu durumdan dolayı bir eksi yazacaktır. Dolayısı ile WWW öneki ile veya olmadan bir yapı belirlemelisiniz.
Robots.txt ve Site Haritası
Arama motoru yazılımlarının siteye geldiği zaman ilk baktığı yer olan robots.txt ve site haritası, SEO açısından yine önemli bir konumdadır. Robots.txt dosyası arama motoru yazılımlarına site içerisinde hangi alanları dolaşabileceklerini, hangi alanlardaki içerikleri gözardı etmesi gerektiğini anlatır. Siteadresi.com/robots.txt adresi üzerinden robots.txt dosyası görünebilmektedir.
Site haritası ise sitenizin iç mimarisi dahilinde yer alan tüm içeriklerin linklerini sunmakta ve arama motorları yazılımlarının sitede dolaşımını kolaylaştırmaktadır.
Aynı zamanda site haritasında kulanılan bazı etiketler ile birlikte arama motoru yazılımlarını daha kolay yönlendirebilir ve sitenizin arama motorlarına eklenmesini kolaylaştırabilirsiniz.
Site haritalarındaki örnek yapılar ve etiketler için buraya tıklayabilirsiniz.
İçerik/Kod Oranı
İçerik/kod oranı ;sitede back-end tarafında yer alan kodların front-end tarafında yer alan içeriklere oranı ile tespit edilmektedir. İyi bir içerik/kod oranı yüzde 25 ile 70 arasında olmalıdır. İçerik/kod oranını bu seviyelerde tutmak hem arama motorlarının yazılımlarına hem de kullanıcıların siteyi rahat bir şekilde kullanmasına olanak sağlar. Kod oranının fazla olduğu siteler, geç yüklenebilmekte ve kullanıcılara içerik açısından zayıf sayfalarla karşılaşmasına sebep verir.
Burada Google’ın çıkardığı Panda güncellemesine de dikkat çekmek gerekiyor. Google’ın içerikleri baz alarak çıkardığı bu güncelleme, sitelerin sıralamasını doğrudan etkilemektedir.
Sıkıştırma Kullanımı
Bir web sitesini ziyaret etmek için bağlanırken tarayıcımız sunucuya, “Hey ziyaret etmek istediğim sitenin bulunduğu sunucu, lütfen bana bu site için kaynak kodunu gönderebilir misin?” şeklinde bir komut gönderir. Bu komut sonrasındaki işlemler ne kadar hızlı olursa, site de o kadar hızlı açılacak ve kullanıcılara kolaylık sağlanacaktır. Görsel dosyalar için GZIP kullanmanızı tavsiye etmiyoruz.
URL Yapısı
URL yapısı SEO açısından diğer önemli noktalardan bir tanesi, hem kullanıcıların hem de arama motorların ulaştığı sayfa için ne ile ilgili olduğu konusunda bilgi verebilen ve anahtar kelimelerimiz kullanabildiğimiz URL’ler, en sade hali ile kullanılmalıdır.
Örnek SEO Uyumlu URL Yapısı:
siteadresi.com/anahtar-kelime-iceren-baslik
siteadresi.com/kategori-adi/anahtar-kelime-iceren-baslik
Bu yapıların bazı sunucu yapılandırmalarında zor olduğunu biliyoruz. Dolayısı ile URL satırında veritabanında hızlı işlem sağlamak için bir id verilmesi gerekiyorsa siteadresi.com/anahtar-kelime-iceren-baslik-id şeklinde bir yapı da kullanabilirsiniz.
Dikkat: Ayrıca site içerisindeki link mimarisinde yönlendirmelerden de kaçınmalısınız. Siteadresi.com şeklinde açılan bir ana sayfayı siteadresi.com/anasayfa gibi yönlendirmelerden arındırmalısınız.
CSS ve Javascript, Ajax Kullanımı
CSS dosyaları sitelerin hızlı açılması için önemli bir etken. Dolayısı ile bu kısım kullanıcılar ve arama motoru yazılımları için kolaylık sağlamalıdır. CSS sıkıştırma kullanabilir, dosyalarda uzun yorum alanlarından kaçınabilirsiniz.
Arama motoru yazılımları javascript ve ajax dosyalarını okumakta güçlük çekmektedirler. Dolayısı ile ilerleyen yazılarımızda anlatacağımız yeni yöntemleri kullanarak veya kullanımı asgariye indirerek kullanabilirsiniz.
SEO uyumlu bir websitesi için CSS dosyalarının ilk önce yüklenmesi, ardından javascript, ajax dosyalarının sonra yüklenmesi gerekmektedir.
Sayfa Açılış Hızı
Yukarıda anlattığımız, W3, Sıkıştırma Kullanımı, URL yönlendirmeleri ve CSS, Javascript, Ajax kullanımları sayfa açılış hızını doğrudan etkilemektedir. Sitenizin bulunduğu sunucunun hızını, optimizasyonlarını kontrol etmelisiniz. Google Page Speed Insights aracı üzerinden sayfa açılış hızınızı kontrol edebilirsiniz. SEO uyumlu bir site için sayfa açılış hızınız masaüstünde en az 80, mobilde ise 70 olmalıdır.
Pingdom Tool kullanarak daha teknik bilgiler elde edebilirsiniz.
Canonical Kullanımı
Arama motorları site içerisindeki bir içeriğe birden fazla URL ile ulaşabilir. Bu da “duplicate pages” dediğimiz kopya içerikli sayfaların oluşmasını sağlar. Bu durumun önüne geçebilmek için Bunu da bir örnekle açıklayalım.
Haber sitelerinin haber detay sayfasında yer alan Yazdır butonuna tıkladığımızda haberin aynı içerikte bulunduğu farklı bir URL ile karşılaşırız. Bu durumda arama motorlarına kopya içerik teşkil edecek sayfalarda canonical etiketi ile içeriğin bulunduğu orijinal içeriğin linkini tanıtmamız gerekmektedir. Aşağıda sitenin HEAD kısmına eklenebilecek olan örnek bir kodu paylaşıyoruz.
<link rel=”canonical” href=”https://site-adresi.com/sitenin-arama-motorlarinin-dikkate-almasi-gereken-url” />
Title Alanları
SEO uyumlu bir sitede, her bir sayfa için özgün title, yani başlıkların yer alması gerekmektedir. Pek çok projede canlıya çıkış sürecinde her bir sayfanın aynı başlığa sahip olduğuna şahit olduk.
İdeal bir title en fazla 55 karakterden oluşmalıdır(Arama motorları 60 karaktere kadar izin vermekte, arama sonuç sayfalarında 55 karakteri göstermektedir.)
Meta Description Alanları
Tıpkı başlıklarda olduğu gibi, meta description alanları da her bir sayfa için özgün bir şekilde kurgulanmalıdır. Direk olarak anahtar kelimelerden oluşmamalı, kullanıcılara hitap edecek bir şekilde anahtar kelimeleri de içeren bir şekilde yer almalıdır. İdeal Meta Description uzunluğu en fazla 160 karakter olmalıdır. 130-140 karakter en çok kullanılan aralıklardır.
İçinde binlerce sayfa bulunduran sitelerde değişkenler kullanarak meta description alanları oluşturabilir veya sayfalardaki içerik alanında bulunan ilk 140-150 karakteri meta description olarak alabilirsiniz.
Akıllı Etiketler
Google, Yandex, Bing ve Yahoo’nun ortaklaşa kabul ettiği, sonradan Facebook ve Twitter’ın dahil olduğu akıllı etiketler, arama motorlarının sitedeki her bir alanı(başlık, içerik, yorumlar, widget alanları vb. ) tanıması için kod yapısında kullanılan etiketlerdir.
Schema.org‘dan arama motorları için ve adresi üzerinden ogp.me adresi üzerinden sosyal medya kanalları üzerinden kullanabileceğiniz etiketleri görüntüleyebilirsiniz.
Bu yazı oluşturulurken değerli katkılarını sunan dijital pazarlama takım liderimiz Ozan Sarı, yenilikçi yazılımcılarımız Onur Eren Elibol, Burak Dirin ve SEO Uzmanımız Ramazan Deniz Yörük’e teşekkürlerimi sunuyorum.
SEO’nun yazılımcılar için olan bu versiyonu ile birlikte gelecek yazılarımızda da daha detaylı bilgiler, tasarımcılar SEO, proje yönetimleri için SEO, içerik yazarları için SEO gibi konulara değineceğiz. Sizlerden bu konular hakkında eleştiri ve katkılarınızı bekliyoruz.
